Vidi kôd stranice Glaukonit

{{Infokutija mineral
| ime                     = Glaukonit
| kategorija              = [[Silikati|Hidrotinjac]] 
| kutija_sirina           = 
| kutija_pozadinska_boja  = 
| slika                   = Mineraly.sk - glaukonit.jpg
| slika_velicina          = 
| naslov                  = 
| formula                 = <chem> (K,Na)(Fe3+,Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2 </chem>  
| molarna_masa            = 
| boja                    = Plavo zelena, zelena, žuto zelena 
| habitus                 = Elastični pločasti/platnasti ili u obliku zaobljenih peleta/agregata
| sustav                  = [[Monoklinski kristalni sustav]]
| sraslaci                = 
| kalavost                = Savršena [001]
| lom                     = Mrvljiv
| zilavost                = 
| tvrdoca                 = 2
| sjaj                    = Prigušen - zemljan
| polish                  = 
| indeks_loma             = ''n<sub>α</sub>'' = 1,590 – 1,612 <br> ''n<sub>β</sub>'' = 1,609 – 1,643 <br> ''n<sub>γ</sub>'' = 1,610 – 1,644 
| opticka_svojstva        = Biaksijalna (-)
| dvolom                  = δ = 0,020 – 0,032
| disperzija              = 
| pleokroizam             = X = žuto-zelena, zelena; Y = Z = dublje žuto, plavkasto zeleno
| fluorescencija          = 
| apsorpcija              = 
| ogreb                   = Svijetlo zelen
| specificna_tezina       = 2,4 – 2,95
| gustoca                 = 
| tocka_talista           = 
| taljivost               = 
| prepoznatljivost        = 
| topljivost              = 
| prozirnost              = Proziran do gotovo neproziran
| drugo                   = Oštro vezan [[agregat]], drobljenje, [[radioaktivnost]]: jedva se može otkriti
| reference               = 
}}

[[datoteka:Grünerde- Pigment.JPG|mini|desno|300px|[[Pigment]] [[zelena zemlja]].]]

'''Glaukonit''' (prema [[Grčki jezik|grč]]. ''γλαυϰός'': plavkastozelenkast) je [[magnezij]]sko-[[aluminij]]ski hidrotinjac s prijelazima do [[seladonit]]a.

== Hidrotinjci ==
{{glavni|Hidrotinjci}}

'''Hidrotinjci''' je skupni naziv za vrlo sitne čestice (reda veličine [[Glina (tlo)|glinenih]] čestica) koje su bitne sastavnice [[šejl]]ova (glinenih škriljevca) i slične [[Tinjac|tinjcima]] (liskunima). Riječ je o [[filosilikat]]ima koji se od tinjaca razlikuju manjom zamjenom [[silicij]]a s [[aluminij]]em u [[Tetraedar|tetraedrima]]. Moguće su interstratifikacije s [[montmorilonit]]om, kao i neuređenost u slaganju strukturnih slojeva. Među varijetetima se obično izdvajaju: 
* [[ilit]], K<sub>1–1,5</sub>Al<sub>4</sub>(Si<sub>7–6,5</sub>Al<sub>1–1,5</sub>O<sub>20</sub>)(OH)<sub>4</sub>, kojim se često označava cijela skupina, 
* [[glaukonit]], koji je [[magnezij]]sko-[[aluminij]]ski hidrotinjac s prijelazima do seladonita, koji je gotovo bez aluminija. 

Prijelazni se oblici često označavaju kao hidromuskorit, hidrobiotit, hidroparagonit i teško ih je točno okarakterizirati. Hidrotinjci su tipični produkti trošenja (izluživanja) primarnih [[silikati|silikata]], ali postoje naznake nastanka i iz [[Koloidni sustav|koloidnih otopina]] agradacijom.<ref>{{Citiranje weba |url=https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=25439 |title=hidrotinjci |work=Hrvatska enciklopedija |publisher=Leksikografski zavod Miroslav Krleža |year=}}</ref>

== Zelena zemlja ==
{{glavni|Zelena zemlja}}

'''Zelena zemlja''' je [[pigment]] koji nastaje u [[priroda|prirodi]] raspadanjem [[augit]]a, i ima je u velikim količinama oko talijanskog grada [[Verona|Verone]], po kome se često naziva '''veronska zemlja'''. Svojstven je po hladnom, plavičasto [[zelena|zelenom]] tonu. Posjeduje svestranu otpornost. Kao [[Uljene boje|uljana boja]] priprema se s većom količinom [[vezivo|veziva]], sporije suši, slabe je pokrivne moći a osušeni premaz je mek i elastičan. Koristi se u svim [[Slikarske tehnike|slikarskim tehnikama]]. Radi intenziviranja obojenosti, zelenoj zemlji se dodaju [[krom]]ov oksid ili kromov hidroksid.<ref> "Slikarska tehnologija – materijali i tehnika", [https://slikarskatehnologija.wordpress.com/], www.slikarskatehnologija, pristupljeno 20. 7. 2020. </ref>

Zelena zemlja, poznata i kao '''terra verde''' ili '''veronska zelena''', je [[Anorganski pigmenti|anorganski pigment]] dobiven iz minerala [[seladonit]]a i glaukonita.<ref>[http://colourlex.com/project/green-earth/ Green earth] Colourlex.  Retrieved August 29, 2016.</ref><ref>[http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/greenearth.html Green earth] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081018185428/http://www.webexhibits.org/pigments/indiv/overview/greenearth.html |date=18. listopada 2008. }}.  Pigments through the Ages. www.webexhibits.com. Retrieved August 29, 2016.</ref><ref name="StClair">{{Cite book |title=The Secret Lives of Colour |last=St. Clair |first=Kassia |publisher=John Murray |year=2016 |isbn=9781473630819 |location=London |page=224–226 |oclc=936144129}}</ref> Njegova [[kemijska formula]] je K[(Al, Fe<sup>III</sup>), (Fe<sup>II</sup>, Mg](AlSi<sub>3</sub>,Si<sub>4</sub>)0<sub>10</sub>(OH)<sub>2</sub>.<ref>[http://d-scholarship.pitt.edu/11954/1/a-baker-04-pigments.pdf Common Medieval Pigments]. d-scholarship.pitt.edu. Retrieved August 29, 2016.</ref>

Zelena zemlja koju su prvi koristili [[stari Rim]]ljani otkrivena je na zidnim slikama [[Pompej]]a i [[Dura-Europos]]a.<ref>{{cite book|last= Varichon|first= Anne|title= Couleurs – pigments et teintures dans les mains des peuples|year=2000|publisher=Seuil|pages=210–211|ref=<!-- {{sfnRef|Varichon|2000}} -->|isbn= 978-2-02084697-4}}</ref><ref name="b">Terre Verte. https://www.library.cornell.edu/preservation/paper/4PigAtlasWestern1.pdf. Retrieved August 30, 2016.</ref> Renesansni slikar i pisac Cennino Cennini tvrdio je da se "drevni nikada nisu pozlatili, osim ovim zelenim" koja se koristila kao podloga. U [[srednji vijek|srednjem vijeku]], jedna od njegovih najpoznatijih primjena bila je premazivanje boje tonova tijela. 

Visokokvalitetna ležišta mogu se naći u Engleskoj, Francuskoj, Cipru, Njemačkoj i u Monte Baldu kod Verone u Italiji. Boja se kreće od neutralne žute zelene do svijetlo zelenkaste do tamno mat maslinasto zelene.

== Izvori ==
{{izvori}}

{{Hrvatska enciklopedija – autorska prava}}

== Vanjske poveznice ==
{{commonscat-inline|Glauconite}}

[[Kategorija:Minerali]]